Η σωματική άσκηση στον καρκίνο
Η σωματική άσκηση στον καρκίνο
Στό παρελθόν, οι πάσχοντες από χρόνια και κακοήθη νοσήματα συχνά άκουγαν από τον γιατρό τους την οδηγία να περιορίζουν όσο μπορούν τη φυσική άσκηση και δραστηριότητα. Η συμβουλή αυτή είναι καλή στις περιπτώσεις που η άσκηση προκαλεί πόνο, ταχυκαρία, αρρυθμία, δύσπνοια κλπ. Νεώτερες έρευνες όμως έχουν δείξει ότι η άσκηση, όχι απλώς είναι ασφαλής και εφικτή για τους καρκινοπαθείς και τους επιζώντες από καρκίνο, αλλά συνεισφέρει σημαντικά στην ευεξία και την ποιότητα ζωής.
Η υπερβολική ανάπαυση μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των σωματικών λειτουργιών και της φυσικής κατάστασης, μυϊκή αδυναμία και περιορισμό του εύρους κινήσεων. Σήμερα, λοιπόν, αναγνωρίζεται ότι οι ασθενείς πρέπει να είναι σωματικά δραστήριοι κατά τη διάρκεια της θεραπείας, όσο το δυνατόν περισσότερο. Πληθαίνουν οι ομάδες ειδικών που προτρέπουν τους ασθενείς τους στην κατεύθυνση αυτή, και, προφανώς, η επιμελημένη σωματική άσκηση συνεχίζεται και μετά το πέρας της θεραπείας.
Πώς βοηθάει η άσκηση στη διάρκεια της θεραπείας
- Διατηρεί ή βελτιώνει τις φυσικές δεξιότητες (πόσο καλά μπορούμε να χρησιμοποιούμε το σώμα για να κάνουμε αυτά που θέλουμε)
- Βελτιώνει την ισορροπία και ελαττώνει τον κίνδυνο πτώσεων και καταγμάτων
- Προλαμβάνει την μυϊκή ατροφία
- Ελαττώνει τον κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων
- Ελαττώνει τον κίνδυνο για οστεοπόρωση
- Βελτιώνει την αιματική ροή στα κάτω άκρα, προλαμβάνοντας έτσι τις θρομβώσεις
- Ελαττώνει την εξάρτηση από τους άλλους για βοήθεια στις καθημερινές δραστηριότητες
- Βελτιώνει την αυτοεκτίμηση
- Ελαττώνει τον κίνδυνο αγχώδους διαταραχής και κατάθλιψης
- Ελαττώνει τη ναυτία
- Βελτιώνει την ικανότητα διατήρησης των κοινωνικών σχέσεων
- Ελαττώνει τα φαινόμενα κόπωσης
- Βοηθάει στον έλεγχο του σωματικού βάρους
- Συνολικά, βελτιώνει την ποιότητα ζωής
Ο τρόπος με τον οποίον η σωματική δραστηριότητα και άσκηση προκαλεί τις παραπάνω επιδράσεις ερευνάται συστηματικά, αλλά κατά βάσιν πρόκειται για ανακατεύθυνση του μεταβολισμού προς την συντήρηση και επισκευή (μηχανισμός AMPK), για βελτιστοποίηση του ενδοκανναβινοειδούς (ομοιόσταση, ευφορία, αναλγησία) και ενδορφινικού συστήματος (ευφορία και αναλγησία), και για την πρόκληση νευροτροφικών, μυοτροφικών και ανοσοδιεγερτικών ερεθισμάτων, που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση όλων των σωματικών υποδομών και λειτουργιών. Αρκεί η άσκηση να είναι μετρίας εντάσεως και να μη προκαλεί καταπόνηση μέχρις εξαντλήσεως.
Διαβάστε το πλήρες άρθρο.
Στόχοι των προγραμμάτων άσκησης
Στη διάρκεια της θεραπείας
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να είναι κανείς σωματικά δραστήριος στη διάρκεια της αντικαρκινικής θεραπείας, αλλά το πρόγραμμα φυσικής δρατηριότητας πρέπει να εξατομικεύεται ως προς την ασφάλεια, την ένταση και το είδος των ασκήσεων. Πρέπει ακόμη να είναι ευχάριστο. Χρειάζεται προσοχή στο τι μπορεί και τι δεν μπορεί ο ασθενής στην παρούσα φάση, αλλά και στην προοπτική που έχει από φυσική άποψη.
Κάποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη δυνατότητα για άσκηση:
- Το είδος και το στάδιο της νόσου
- Η θεραπεία που ακολουθείται και πώς αυτή θα εξελίσσεται στον χρόνο
- Το επίπεδο φυσικής κατάστασης (προοπτικά εξεταζόμενο)
Αν ο ασθενής ήταν φυσικά δραστήριος πριν νοσήσει και πριν αρχίσει θεραπεία, ίσως θα πρέπει να ακολουθήσει το πρόγραμμα που ξέρει, σε μικρότερη ένταση. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί η μέγιστη δυνατή δραστηριότητα και φυσική κατάσταση. Ασθενείς που ήταν πολύ καθιστικοί από πριν πρέπει συνήθως να αρχίζουν την άσκηση με σύντομη, μικρής έντασης δραστηριότητα, όπως πχ με σύντομους και αργούς περιπάτους. Για πιο ηλικιωμένους ασθενείς, για ασθενείς με οστεοπόρωση ή με οστικές μεταστάσεις, αρθριτικά, περιφερική νευροπάθεια κλπ, ιδιαίτερη σημασία αποκτούν οι ασκήσεις ισορροπίας, επειδή αυτές θα ελαχιστοποιήσουν τις πτώσεις και τα κατάγματα.
Τα αποτελέσματα είναι πάντα καλλίτερα, όταν γίνονται οι ασκήσεις με επαγγελματική επίβλεψη. Κάποιοι όμως τα καταφέρνουν και μόνοι τους, αν έχουν αρκετά ισχυρό κίνητρο. Προαπαιτείται η συζήτηση και έγκριση του θεράποντος, και η στενή συνεργασία του με τον γυμναστή ή φυσιοθεραπευτή. Αν ο γυμναστής είναι ειδικά εκπαιδευμένος για ασθενείς με καρκίνο, θα βοηθήσει τα μέγιστα στην επιλογή του κατάλληλου ασκησιολογίου, της κατάλληλης έντασης και διάρκειας άσκησης, και όλα θα γίνουν με ασφάλεια.
Είναι καλλίτερα να αντιμετωπίζεται ο ασθενής στο πλαίσιο θεραπευτικής ομάδας ειδικών, στην οποία συμμετέχει ο γυμναστής ή φυσιοθεραπευτής. Όλοι πρέπει να έχουν γνώση του τι και πώς γίνεται, και να συνεργάζονται αρμονικά. Ο θεράπων έχει την αρμοδιότητα του συντονισμού.
Γιατί στην εξατομικευμένη ογκολογία;
Με την εξατομίκευση στην ογκολογία είμαστε σε θέση να αναπτερώσουμε την ελπίδα του ασθενούς.
Ενώ δεν περιφρονούμε τα θεραπευτικά μέσα της συμβατικής ογκολογίας, το αντίθετο μάλιστα, εμπλουτίζουμε τη θεραπεία...
Περισσότερα