ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ



Ο καρκίνος επηρεάζει τον κάθε άνθρωπο με διαφορετικό τρόπο. Άλλοι αισθάνονται ιδιαίτερα αγχωμένοι, άλλοι φοβισμένοι για το τι ακριβως τους επιφυλασει το μέλλον. Συναισθήματα σαν αυτά μπορούν να επηρεάσουν αρκετά τοσο τον ίδιο τον άνθρωπο οσο και το συγγενικό αλλα και φιλικό του περιβάλλον. Είναι συχνο φαινομενο για όλους όσους βιώνουν τον καρκίνο οι ίδιοι ή μέσα από κάποιο οικείο τους πρόσωπο να νιώθουν φόβο, ανησυχία, στεναχώρια ακομα και αδυναμία. Οι ψυχολόγοι αναγνωρίζουν πως ο καρκίνος επηρεάζει τον άνθρωπο σαν οντοτητα καθώς και το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον και όχι μόνο σωματικά αλλά και συναισθηματικά.

Έρευνες έχουν δείξει πως η ψυχολογική υποστήριξη μπορεί να μειώσει τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να προκαλέσει ο καρκίνος καθώς και να βοηθήσει στην μείωση σωματικού πόνου. Επιπροσθέτως, πολλοί άνθρωποι που βιώνουν τον καρκίνο νιώθουν πως η έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων είναι αρκετά βοηθητικά για να αισθανθούν καλύτερα σε αυτό το στάδιο της ζωής τους. H ψυχολογική υποστήριξη δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους που πάσχουν από καρκίνο αλλά και όλους τους άλλους ανθρώπους που τους αγαπούν. Πολλές φορές τόσο οι ογκολόγοι, όσο και οι ίδιοι οι πάσχοντες από καρκίνο, όπως και το συγγενικό περιβάλλον τους επισημαίνουν την αναγκαιότητα της ψυχολογικής στήριξης των ασθενών αυτών αλλά και των οικείων τους. Μάλιστα συχνά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, τονίζουν τη σημασία μιας τέτοιας παρέμβασης, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος αποτελεί μια αδιάσπαστη ενότητα. Μια νόσος που συχνά είναι συσχετισμένη με το θάνατο δεν μπορεί παρά να επιφέρει τέτοιου τύπου ψυχική επιβάρυνση που καθιστά αναγκαία την παρέμβαση του ειδικού της ψυχικής υγείας.

Ωστόσο, είτε τελικά γιατί αγνοείται τη σημασία μιας τέτοιας παρέμβασης, είτε διότι στην πορεία οι ανάγκες του ίδιου του ασθενή παραμελούνται, προτάσσοντας, σε ένα ιατροκεντρικό σύστημα, μονάχα τις καθαρά βιολογικές ανάγκες του ασθενούς, τελικά μόνο λίγοι από τους πάσχοντες από κάποια κακοήθη νεοπλασία, θα καταλήξουν να βρουν, παράλληλα με την ιατρική θεραπεία, και κάποια ψυχοθεραπευτική βοήθεια.

Το πρόβλημα είναι τελικα περίπλοκο, διότι από τη μία οι ίδιοι οι θεράποντες ιατροί συχνά δε δίνουν την απαιτούμενη σημασία, από την άλλη οι ίδιοι οι ασθενείς με καρκίνο θεωρούν καμιά φορά πολυτέλεια το να αναζητήσουν ψυχολογική στήριξη από κάποιον επαγγελματία . Αν προσθέσει κανείς το λεγόμενο ταμπού της επίσκεψης σε έναν ειδικό της ψυχικής υγείας, κατανοεί τις δυσκολίες του να αναζητηθεί από τον ασθενή και το περιβάλλον του κάποια ψυχολογική παρέμβαση. Έτσι, συχνά ακούμε να λένε οι ασθενείς με καρκίνο: “Μα δεν είμαι τρελός! Καρκίνο έχω!”

Το να επισκεφθεί κάποιος τον επαγγελματία ψυχικής υγείας δε σημαίνει αυτομάτως ότι είναι τρελός... Μάλιστα, θα λέγαμε ότι όταν κάποιος ασθενής με καρκίνο αναζητήσει ψυχολογική βοήθεια, τότε αυτό έχει να κάνει με υγιή μέρη του ψυχισμού του, αφού το να πάσχει κανείς από μια τέτοια σοβαρή νόσο είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο το να βιώνεται ως μια επώδυνη εμπειρία.

Περισσότερο ανησυχητικό, όσον αφορά στην ψυχική υγεία, είναι για εκείνους τους πάσχοντες από καρκίνο οι οποίοι δηλώνουν ότι αισθάνονται απολύτως καλά, ότι δεν έχουν κανένα απολύτως ψυχολογικό πρόβλημα μετά τη διάγνωση της νόσου τους, κτλ. Πρόκειται για μια ευαίσθητη ομάδα ασθενών οι οποίοι συχνά περνούν απαρατήρητοι, με συνέπεια σπανίως ο ογκολόγος να τους προτείνει μια ψυχολογική εξειδικευμένη βοήθεια.

Εχει παρατηρηθεί ότι όταν η παραπομπή στον επαγγελματία ψυχικής υγείας γίνεται από τον θεράποντα ιατρό, τότε ο ασθενής ακολουθεί τη συμβουλή του ιατρού του, αφού εκείνον γνωρίζει και σ’ αυτόν δείχνει εμπιστοσύνη, με αποτέλεσμα και η ψυχολογική παρέμβαση που θα ακολουθήσει να έχει μεγαλύτερες προοπτικές. Επισης η ποιότητα ζωής είναι μια άλλη σημαντική παράμετρος. Έρευνες δείχνουν το πόσο βελτιώνεται αυτή η παράμετρος, όταν οι πάσχοντες από καρκίνο λαμβάνουν παράλληλα με την ιατρική αγωγή τους και μια ψυχολογική φροντίδα.

Τέλος, κάποιες έρευνες μιλούν ακόμα και για αύξηση της επιβίωσης, όταν οι πάσχοντες από καρκίνο, έχουν παράλληλα με τις ιατρικές θεραπείες τους και ψυχοθεραπευτική βοήθεια. Παρόλο που τα αποτελέσματα αυτά δεν επιβεβαιώνονται πάντοτε, ωστόσο αξίζει να σκεφθούμε ότι αν βοηθήσουμε έστω και κάποιους από τους ασθενείς αυτούς να ζήσουν περισσότερο και καλύτερα, τότε αυτό είναι ήδη πολύ σημαντικό και οφείλουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι να συμβάλλουμε προ ς αυτήν την κατεύθυνση.

Φενια Σταμουλη Μπαριτς Ph.D.
Κλινικος Ψυχολογος



Γιατί στην εξατομικευμένη ογκολογία;

Με την εξατομίκευση στην ογκολογία είμαστε σε θέση να αναπτερώσουμε την ελπίδα του ασθενούς.
Ενώ δεν περιφρονούμε τα θεραπευτικά μέσα της συμβατικής ογκολογίας, το αντίθετο μάλιστα, εμπλουτίζουμε τη θεραπεία...

Περισσότερα